تشخیص و درمان فتق کودکان
فتق یکی از مشکلات رایج در کودکان است که می‌تواند باعث نگرانی والدین شود. فتق به حالتی اطلاق می‌شود که در آن بخشی از اندام یا بافت بدن از محل طبیعی خود خارج شده و از طریق یک ضعف یا حفره در عضلات یا بافت‌های اطراف به بیرون فشار می‌آورد. در کودکان، این وضعیت اغلب به‌صورت فتق ناف و فتق اینگوینال (کشاله ران) مشاهده می‌شود. در این مقاله، به بررسی تشخیص و درمان فتق در کودکان می‌پردازیم.
انواع فتق در کودکان
· فتق ناف: فتق ناف زمانی رخ می‌دهد که بخشی از روده یا بافت‌های شکمی از طریق یک ضعف در دیواره شکم به نزدیک ناف فشار می‌آورد. این نوع فتق معمولا در نوزادان و کودکان زیر 5 سال دیده می‌شود و ممکن است به‌صورت یک برآمدگی نرم و قابل لمس در نزدیکی ناف ظاهر شود.
· فتق اینگوینال: فتق اینگوینال بیشتر در پسران رخ می‌دهد و زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از روده یا بافت‌های دیگر از طریق کانال اینگوینال (کانالی در نزدیکی کشاله ران) به بیرون فشار می‌آورد. این نوع فتق ممکن است به‌صورت یک توده در ناحیه کشاله ران یا حتی در بیضه‌ها ظاهر شود.
تشخیص فتق در کودکان
تشخیص فتق در کودکان به وسیله معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک با بررسی ناحیه مشکوک و مشاهده برآمدگی یا توده‌های غیرطبیعی می‌تواند فتق را تشخیص دهد. در برخی موارد، برای تایید تشخیص از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی استفاده می‌شود. این‌روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا موقعیت و اندازه فتق را به دقت بررسی کند.
درمان فتق در کودکان
· فتق ناف: در بسیاری از موارد، فتق ناف در کودکان بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می‌یابد. با گذشت زمان و تقویت عضلات شکمی، فتق به‌خودی‌خود کاهش یافته و برطرف می‌شود. اما در مواردی که فتق بزرگ باشد یا تا سن 4-5سالگی بهبود نیابد، ممکن است جراحی لازم باشد. در جراحی فتق ناف، پزشک با ایجاد یک برش کوچک در ناحیه ناف، بافت فتق را به محل خود برمی‌گرداند و دیواره شکم را تقویت می‌کند.
· فتق اینگوینال: برخلاف فتق ناف، فتق اینگوینال به‌خودی‌خود بهبود نمی‌یابد و نیاز به درمان جراحی دارد. جراحی فتق اینگوینال یک عمل ساده و کم‌خطر است که در آن پزشک با ایجاد یک برش کوچک در ناحیه کشاله ران، فتق را به محل خود برمی‌گرداند و کانال اینگوینال را تقویت می‌کند. این عمل معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و کودک می‌تواند در همان روز به خانه بازگردد.
مراقبت‌های پس از جراحی
پس از جراحی فتق، کودک نیاز به مراقبت‌های خاصی دارد تا بهبودی کامل حاصل شود. والدین باید دستورالعمل‌های پزشک را به دقت دنبال کنند و از فعالیت‌های سنگین یا فشار بر ناحیه جراحی خودداری کنند. علائم عفونت مانند قرمزی، تورم یا تب را باید به‌سرعت به پزشک گزارش دهند. همچنین، رعایت بهداشت محل جراحی و تعویض منظم پانسمان‌ها بسیار مهم است.
سخن پایانی
فتق در کودکان، اگرچه ممکن است نگرانی‌هایی ایجاد کند، اما با تشخیص به موقع و درمان مناسب می‌توان به خوبی آن را مدیریت کرد. والدین باید با مشاهده هرگونه برآمدگی یا توده غیرطبیعی در نواحی ناف و کشاله ران، به پزشک متخصص اطفال خوب تهران مراجعه کنند تا تشخیص و درمان مناسب انجام شود. جراحی فتق در کودکان عموما ایمن و موثر است و با مراقبت‌های پس از جراحی، کودک می‌تواند به‌سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.